A friend had asked for me to make her a bowl as she had seen one I made for myself. As it was her birthday I made her two!! One small and one larger!
They are simple black and white with an elephant or two for good luck (also an animal I LOVE).

She now has them on her new table with lovely smelling petals!

​Today is World Kindness Day but how does one start looking at what kindness is, how do we define it or describe it?
 
At dictionary .com it is defined as “The state or quality of being kind”- Personally I think this not helpful whatsoever. It leads me to wonder what does it mean to be “kind” and how what are the qualities that enable someone’s Kindness?
 
We may use a lot of other words to describe someone who is kind- considerate, giving, affectionate, altruistic, amicable, charitable, compassionate, friendly, humane, loving and the list goes on. It seems however that all of these words carry a different quality.
 
Kindness can be taught, and can have a domino affect on others. The more self-aware you are, you empathize with others and acknowledge the differences and difficulties that not only you face but others face; you gain a better understanding of what is right, the more appreciative and grateful you become and by extension you become kinder.
Biologically it triggers different parts of the brain, associated with positive emotions, pleasure as well as may create similar effects to exercise.
 
Psychologically it falls under the umbrella of Positive Psychology where one is encouraged to look at positive characteristics and behaviours. (another post will follow on Positive Psychology).
 
Why don’t you try a little experiment of yourself-

• Notice when you feel kindness towards someone- it could be a friend, a colleague or even a stranger
• Do 1 act of kindness- it can be as small or as little
  • Give a compliment to someone
  • Help a friend out
  • Call a friend who may be down
  • Write a surprise note to someone
  • Thank someone for something- can be hand written or a simple post-it or a card
  • Make a drawing for someone
  • Write an affirmation for someone
  • Write things you are grateful for

 

I recently gave a talk in Athens, to 4 year medical students about Art Therapy. Having studied in english it was hard learning the terms in greek however it was such a confidence boosting experience; it also reminded me about how passionate I am about what I do.

Below you will find a copy of my speech:

​To “art therapy”, δηλαδή η εικαστική ψυχοθεραπεία, χρησιμoποιεί διάφορα εικαστικά υλικά, όπως για παράδειγμα τις μπογιές, τον πηλό, τα κραγιόνια κτλ ως μέσο επικοινωνίας. Στόχος της είναι να ενθαρρύνει τον θεραπευόμενο να έρθει σε επαφή με τον εαυτό του, η πιο σωστά, να “επανασυνδεθεί” με τη δημιουργικότητά του.
 
Όπως κάθε θεραπεία, έτσι κι εδώ ο σκοπός είναι να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο στο οποίο ο θεραπευόμενος θα νιώσει ασφαλής  και  κατά κάποιον τρόπο θα “παραδοθεί” στη διαδικασία. 
 
Το “safe space” , δηλαδή ο ασφαλής χώρος, το ασφαλές περιβάλλον, δημιουργείται με τη κοινή συμφωνία ότι οι συνεδρίες γίνονται σε σταθερή μέρα και νη προσλεγγιση  να εξελιχθεί. .(υνώρα, καθώς και στον ίδιο χώρο. Με το καιρό δημιουργείται μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ του θεραπευτή και του θεραπευόμενου, καθώς και οι δυό τους συνεργάζονται και προωθούν την γνωστική, συναισθηματική και κοινωνική εξελιξη του θεραπευόμανου.
 
Ο θεραπευόμενος εκφράζεται καλλιτεχνικά.  Ο θεραπευτής τον παρατηρεί, τον καθοδηγεί, εντοπίζει αλλαγές στην κίνηση, στην έκφραση και ρωτάει με ενδιαφέρον και περιέργεια, πάντα με “open-ended” ερωτήσεις ουτως νη προσλεγγιση  να εξελιχθεί. .(υνςώστε να ενθαρρύνει τον θεραπευόμενο να δημιουργήσει την δικιά του αντίληψη και να πάρει ο ίδιος αποφάσεις. Ετσι εξελίσσεται η αυτοπεποίθηση, η αυτογννη προσλεγγιση  να εξελιχθεί. .(υννη προσλεγγιση  να εξελιχθεί. .(υνώσια και παρουσιάζετε η προσωπικότητα του θεραπευόμενου.
 
Η εικαστική ψυχοθεραπεία βασίζετε στην ψυχοδυναμική θεωρία- η οποία έχει ως βάση τον Φρόιντ. Δουλεύοντας ψυχοδυναμικά εξερευνούμε με ποιό τρόπο  το παρελθόν επηρεάζει το παρόν. Σαν παιδιά μαθαίνουμε μέσω της έκφρασης, του ‘messy play’ και του παιχνιδιού, κάτι που πολύ γρήγορα ξεχνάμε.  Ο θεραπευόμενος επιλέγει τί υλικά θα χρησιμποιήσει και πως , ουσιαστικα επιλεγει να τα εξερευνησει και κατά προέκταση, να παίξει. Αυτό πού δημιουργεί ο θεραπευόμενος οδηγεί σε ενα τρίγωνο. Το τρίγωνο υπάρχει ανάμεσα στον θεραπευτή, στον θεραπεθυόμενο και στο καλλιτεχνικό δημιούργημα — που είναι και το αντικείμενο στο οποίο επικεντρώνεται η «κοινή προσοχή» και των δυο ανθρώπων. Μια βασική άσκηση που συμβάλλει  στην εξελιξη του ανθρώπου από την βρεφικώ ηλικώα στην ενηλικίωση του.
 
Οι περισσότεροι θεραπευόμενοι από κάπου αρχίζουν, σχεδιάζουν κάτι, δημιουργούν κάτι. Εάν κάποιος  είναι διστακτικός η δυσκολεύεται κάπως, θα προσπαθήσω να τον ενθαρρύνω να διαπιστώσω τι είναι αυτό που τον συγκρατεί. Είναι  μήπως ότι ο ίδιος η ίσως περιμένουν να φτιάξει κάτι “ομορφο”? Η ο λόγος είναι ότι έγω θα σπεύσω να αναλύσω αυτό που φτιάχνει? Σ’αυτό το σημείο βρίσκω την ευκαιρία να τονίσω ξανά με ξεκάθαρο τρόπο ότι αυτός εδώ είναι ο δικός του  χώρος και κανείς άλλος, φυσικά ούτε κι εγώ, έχουμε καποια συγκεκριμένες προσδοκίες .
 
Τους ενθαρρύνω να επιλέξουν το υλικό και το χρώμα που με την πρώτη ματιά κινούν το ενδιαφέρον τους. Μετά απο κάποιο αρχικό δισταγμό ανταποκρίνονται. Στό επόμενο στάδιο συχνά τους ερωτώ  τι σχεδιάζουν, τι αισθάνονται σε όλα τα επίπεδα, από την αφή, μέχρι τα συναισθήματα τους και το σώμα τους. Ερωτώ να μάθω πως αισθάνθηκαν  και καθώς δημιουργούν κι οταν ολοκλήρωσουν αυτό που φτιάχνουν. Εάν φερ’ ειπείν σχεδιάσουν ένα πρόσωπο πιθανόν να τους ρωτήσω αν τους θυμίζει κάποιον,  κι αυτό μπορεί να μας οδηγήσει σε μια συζήτηση. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να διαπιστώσω ότι υπάρχουν κάποιες αλλαγές στη παρουσίαση τους  η στόν τρόπο που σχεδιάζουν
 
‘Οταν έχουμε απέναντι μας ένα παιδί, τότε ορισμένα στοιχεία μπορει νά έρθουν στην επιφάνεια την ώρα που παίζει παίζει που ταυτόχρονα σημαίνει ότι δημιουργεί Παράδειγμα: Ενα  παιδί του οποίου οι γονείς ήταν απόντες (είτε συναισθηματικά είτε πραγματικά), μπορει να δοκιμάζει τα όρια του χρόνου, του χώρου και της προσωπικής του σφαίρας. Μπορεί να δοκιμάσει τον θεραπευτή δημιουργώντας ακαταστασία και χρησιμοποιώντας όλες τις μπογιές. Σ αυτή την περίπτωση ο θεραπευτής πρέπει να αντιδράσει με ψυχραιμία, να μη θυμώσει σε καμμία περίπτωση η να εκνευρισθεί, να αφήσει την ακαταστασία να εξελιχθεί.
 
Μ’ αυτό τον τρόπο δείχνουμε πως ό,τι γίνεται στην αίθουσα είναι ένας μικρόκοσμος της κοινωνίας. Αντικατοπτρίζει λίγο πολύ ο,τι γίνεται στη ζωή. Οτι τίποτε δεν είναι τέλειο, ότι τα συναισθήματα έχουν σκαμπανεβασματα, κι ότι εγώ, ο θερασπευτής, είμαι εδώ για να σε κρατήσω στην αγκαλιά μου, μπορεί να αποκτήσω την μόρφη ενός role model για το παιδί.  Σταδιακα με την αμφίδρομη εξέλιξη της σχεσης θεραπευτή και θεραπευόμενου αλλάζει ο τρόπος καθε μορφής εκφράσης του θεραπευομενου. Κι έτσι θα μετεξελιχθει κι η σχέση μεταξύ θεραπευτή και θεραπευομένου, μπορει να φθάσουμε μεχρι να κάνουμε τέχνη μαζί.
 
Ας μην ξεχνάμε ότι οι περισσότεροι ενήλικες αποστρέφονται την ακαταστασία γιατί τη συνδέουν με πολλά πράγματα. Καθώς μεγαλώνουμε, μας μαθαίνουν ότι δεν πρέπει να είναι ακατάστατο το δωμάτιο μας, ότι πρέπει να είμαστε οργανωμένου, ότι πρέπει να βάζουμε σε τάξη τη ζωή μας. Πολλές φορές αυτό οδηγεί στο να γινόμαστε αιχμάλωτοι των πολλών “πρέπει” με αποτέλεσμα να καταπιέζουμε τα συναισθήματα μας. Η επαφή με τα υλικά επιτρέπει, σταδιακά, την απελευθέρωση αυτών των συναισθημάτων. Οι ενήλικες μπορεί να χρειασθούν περισσότερο χρόνο για να “επανασυνδεθούν” με τα συναισθήματα τους, γιατί έχουν διανυσει περισσότερο χρόνο αποκομμένοι απ΄ αυτά τα συναισθηματα τους, τα έχουν καταπιέσει και δεν τα έχουν επεξεργασθεί.  Αυτό τους κάνει, συχνά, και πιο διστακτικούς. Αλλά ο στόχος παραμένει να αποκτήσουν την αυτογνωσία που χρειάζεται.
 
Σε άλλες περιπτώσεις (και για παιδιά και για ενήλικες) η προσέγγιση μπορει να είναι πιο στοχευμένη.  Παράδειγμα: Στις διατροφικές διαταραχές (με τις οποίες ασχολούμαι συστηματικά αυτό το διαστημα) η προσπάθεια επικεντρωνεται στις ανάγκες που έχει ο κάθε θεραπευόμενος — κι αυτές διαφέρουν από περίπτωση σε περίπτωση. Σε μια τέτοια ‘ασκηση ζήτησα απο θεραπευόμενους να σχεδιάσουν σε μια μ’ασκα και το εσωτερικό και το εξωτερικό. Στο εσωτερικό τους ζητήθηκε να απεικονίσουν τι γίνεται στον εσωτερικό τους κόσμο. Στο εξωτερικό μέρος της μασκας τους ζητήθηκε να απεικονίσουν τι θέλουν να παρουσιάσουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους στον κόσμο. Και με τη συγκριση των δυο πλευρών της μάσκας αρχίζουν τα βήματα προς την αυτογνωσία.
 
Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω ότι η  εικαστικη ψυχοθεραπεια έχει επιρροες από διάφορες θεωρίες , οπως για παραδειγμα την θεωρια της προσκόλλησης του John Bowlby,  η οποία διερευνά τον δεσμό του βρεφους/ θεραπευομενου με το κύριο πρόσωπο που το φροντιζει, την  πρόσφατα διατυπωμένη προσλεγγιση του «Mentalization based Therapy» που ενθαρρύνει τον θεραπευόμενο να ασχοληθεί με όσα γίνονται τη συγκεκριμένη στιγμή, εδώ- τωρα, να  σκεφθει τι συμβαινει μεσα στο δωματιο, πχ πως νιωθει προς τον θεραπευτή, πως νιωθει προς τα υλικα που χρησιμοποιεί.
 
Η εικαστική ψυχοθεραπεία είναι προσβάσιμη για ολους. Προσωπικά έχω δουλέψει με ψυχασθενείς, με παιδιά με ειδικές ανάγκες κάθε μορφής καθώς και με παιδιά και εφήβους με σύνθετες ανάγκες, που εχουν βιωσει ενδοοικογενειακη βια, αμελεια, απωλειες, ακομα και διαζυγια κτλ. Εδώ και λίγο καιρό προσφέρω τις υπηρεσίες μου σε κλινικη που ειδικεύεται στις διατροφικές διαταραχές.  Και σ αυτές τις περιπτώσεις  εφαρμόζω  παρόμοιες τεχνικές αφού πίσω από τις διατροφικές διαταραχές κρύβονται διάφορα τραύματα, παιδικά και μη.